آزادسازی کایلی مور گیلبرت نشان می‌دهد توافق با ایران چه خطراتی دارد!

 مشهدنیوز/ آزاد کردن کایلی مور گیلبرت، دانشگاهی بریتانیایی-استرالیایی، برای بستگان ایرانیان دوتابعیتی که در زندان‌های ایران در بند هستند از آن لحظاتی‌ست که هم تلخ است و هم شیرین.

بسیاری از این خانواده‌ها جشن شادی گرفتند ولی در عین حال از خود می‌پرسند آیا دولت متبوع آنان نیز هر کاری بتوانند برای آزادی عزیزان‌شان خواهند کرد؟

 شری ایزدی، همسر انوشه عاشوری، مهندس عمران ۶۶ساله ایرانی-بریتانیایی که ده سال است در ایران زندانی‌ست به گاردین گفت: “تلاش‌های دولت استرالیا برای آزادی مور گیلبرت فوق‌العاده بود. ظاهرا آنها دولت تایلند را متقاعد کرده‌اند تا در ازای آزادی وی سه ایرانی متهم به فعالیت‌های تروریستی را آزاد کند.”

مذاکرات سه‌جانبه این دولت‌ها شش ماه به طول انجامید.

 خانم ایزدی ادامه داد: “این برای من بیش از هر چیز نشانگر ناتوانی دولت بریتانیاست و اینکه چقدر درباره پرونده ما کوتاهی کرده‌اند. به ما می‌گویند دارند برای حمایت از ما هر کاری از دست‌شان برمی‌آید انجام می‌دهند ولی این حمایت شامل چه چیزهایی می‌شود؟ این که با ما دیدار می‌کنند و می‌گویند حمایت‌مان می‌کنند و هر کاری ممکن باشد می‌کنند خیلی خوب است ولی چه چیزی به دست آمده؟ مثلا نازنین زاغری راتکلیف تقریبا تمام دوران محکومیت خود را گذرانده. وقتی از وزارت خارجه چیزی بپرسی معمولا می‌گویند نمی‌توانند اطلاعاتی بدهند چون موضوع دیپلماتیک است و پشت درهای بسته در تلاشند. و نمی‌خواهند به ما زیادی امید بدهند. وقتی درباره بدهی به ایران و روند پرونده حقوقی این بدهی می‌پرسم یا اینکه دولت چگونه آن را خواهد داد، وزارت خارجه به سادگی از پاسخ دادن طفره می‌رود. من هم به اندازه شما می‌دانم[، نه بیشتر].”

 وزارت خارجه بریتانیا می‌گوید بدهی تسلیحاتی چند دهه قبل، ربطی به سرنوشت زندانیان ایرانی-بریتانیایی ندارد، و به خاطر تحریم‌ها قابلیت پرداخت آن هم وجود ندارد.

 شری ایزدی گفت که وکلایش در حال آماده‌شدن هستند تا از وزارت خارجه بخواهند از همسر وی نیز مانند نازنین زاغری حمایت دیپلماتیک به عمل بیاورند. نازنین زاغری شهروندی ایرانی-بریتانیایی‌ست که در سال ۲۰۱۶ دستگیر شده و در حال حاضر در خانه پدر و مادرش در تهران، نوعی حبس خانگی را می‌گذراند.

 ایزدی که همواره با ریچارد راتکلیف، همسر نازنین، در تماس است مدعی‌ست: “ایرانی‌ها به این گروگان‌گیری‌ها به چشم یک بازی شطرنج نگاه می‌کنند. همه چیز حساب‌شده است و به حرکت بعد هم فکر کرده‌اند. همه چیز هماهنگ‌شده است.”

 او بر این باور است که مور گیلبرت را تا حدودی به این خاطر آزاد کرده‌اند که به هدف معامله خود رسیده‌اند -آزادی سه ایرانی در تایلند- و بخش دیگر به این دلیل که می‌خواهند حواس‌ها را از نقشه‌شان برای اعدام استاد دانشگاه ایرانی-سوئدی (احمدرضا جلالی) پرت کنند. جلالی سه ماه پیش حکم گرفته و قرار است به زودی اعدام شود.

 دکتر جلالی سه‌شنبه در تماس تلفنی با همسرش، ویدا مهران‌نیا گفته باید [برای بار آخر] خداحافظی کند. او را به انفرادی منتقل کرده‌اند و به او گفته‌اند به زودی اعدام خواهد شد. وکیل دکتر جلالی در روز چهارشنبه تایید کرد که مقامات ایران با ارسال نامه‌ای رسمی گفته‌اند حکم اعدام وی را اجرا خواهند کرد. در هفته‌ای که گذشت، ایران پس از تماس وزیر خارجه سوئد، آن لیند (Ann Linde)، با تهران مبنی بر اینکه جلالی را اعدام نکنند، “دخالت” وی را رد کرد.

 سخنگوی وزارت خارجه ایران، سعید خطیب‌زاده در روز سه‌شنبه گفت: “قوه قضاییه جمهوری اسلامی مستقل است. هرگونه دخالت در صدور و اجرای احکام قضایی غیرقابل‌قبول است و نپذیرفته نمی‌شود.”

 گمانه‌زنی‌های شایع شده مبنی بر اینکه ایرانی‌ها علاقمندند بر سر جلالی معامله کنند و امید دارند اسدالله اسدی، دیپلمات ایران در بلژیک را با وی تاخت بزنند. اسدی به اتهام برنامه‌ریزی یک بمب‌گذاری ناکام، در بلژیک در بازداشت به سر می‌برد و قرار است محاکمه شود.[امروز جلسه محاکمه وی برگزار شد که او از حضور در آن خودداری کرد.]

 در فرانسه، کمیته حمایت از فریبا عادل‌خواه، که از پنجم ژوئن ۲۰۱۹ در ایران زندانی‌ست، از آزادی مور گیلبرت ابراز خوشحالی کرد.

 عادل‌خواه از زندان اوین مرخص شده ولی در حبس خانگی‌ست و ملزم است به صورت ۲۴ساعته دستبند الکترونیکی به دست داشته باشد.

 اعضای کارزار حمایت از ناهید تقوی، زندانی ایرانی-آلمانی نیز خوشحالی خود را از آزادی مور گیلبرت ابراز کردند‌. تقوی شانزدهم اکتبر در آپارتمانش در تهران دستگیر شد و اتهام وی اخلال در امنیت داخلی ایران اعلام شده است.

 دختر تقوی، مریم کلارن روزانه ویدیوهایی منتشر می‌کند و خواستار دریافت اطلاعاتی از وضعیت سلامتی مادرش می‌شود. آلمان به ایرانیانی که تابعیت دوگانه این کشور را دارند هشدار داده از سفر به ایران خودداری کنند. هم‌اکنون چهار آلمانی ایرانی‌تبار در ایران زندانی‌اند.

 دیگر ایرانی‌های دوتابعیتی دستگیرشده عبارت‌اند از سیامک نمازیِ ایرانی-آمریکایی، پدرش، باقر نمازی و یک فعال محیط‌زیست ایرانی-آمریکایی به نام مراد طاهباز. بقیه زندانیان دوتابعیتی مایل نیستند هویت‌شان فاش شود.

 آزادسازی بازداشت‌شدگان در پی مذاکرات دیپلماتیک، بحث‌های اخلاقی بسیاری به راه انداخته، بر این پایه که آیا واقعا باید برای سیاست گروگان‌گیری به ایران جایزه داد؟

 ژیو وانگ(Xiyue Wang)، یک آمریکایی-چینی شاغل در دانشگاه پرینستون بود که بی‌ هیچ دلیلی توسط ایران بازداشت شده بود و در برنامه تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا در سال ۲۰۱۹ آزاد شد. وی می‌گوید تشخیص انگیزه‌های ایران از گروگان‌گیری خیلی پیچیده نیست.

 او به ناظران بین‌المللی حقوق بشر(International Observatory on Human Rights) گفت: “این مساله نسبتا ساده است، چون [برای ایران] کارکرد خوبی داشته است. هر بار یک پرونده تبادل با موفقیت به پایان می‌رسد، این ایرانی‌ها هستند که چیزی به دست آورده‌اند.”

پایان پیام/