مشهد نیوز – حسن صانعی پور :  هرچند قهرمانی نیم فصل هیچ تضمینی برای قهرمانی انتهای فصل نیست اما تجربه نشان داده است قهرمانان نیم فصل گام نخست قهرمانی را برداشته و از دیگر مدعیان به این مهم نزدیک ترند. با این حال قصد داریم نگاهی کوتاه به آنچه در نیم فصل اول دوره اخیر لیگ برتر فوتبال ایران گذشته است، بیاندازیم و شرایط تیم‌ها را در آغاز نیم فصل دوم که قرار است از بیست و نهم دی ماه آغاز گردد، بررسی نماییم:

پرسپولیس و صدر جدول

چند لغزش از جانب تیم‌هایی چون استقلال، سپاهان و گل‌گهر و بُرد مقابل تیم قلعه نویی کافی بود تا قرمزپوشان پایتخت با اختلاف حداقل دو امتیاز قهرمان نیم فصل گردند. تیم یحیی گل‌محمدی که فصل جاری را غیر قابل انتظار شروع کرده بود، خیلی زود متوجه شد برای قرار گرفتن در کورس قهرمانی باید نواقص و نقاط ضعف خود را سریعا برطرف کرده و به همین خاطر با جذب لوکادیای هلندی و شیخ دیاباته به اهداف خود در خط حمله رسید. با این حال خروج غیرمنتظره مهاجم هلندی “به دلایل نامعلوم” از ایران موجی از نگرانی را نزد هواداران این تیم ایجاد کرد، اما سرمربی برخلاف چند فصل قبل دنبال بهانه و دلیل برای ناکامی احتمالی نگشت و با اعتماد به جوانی چون عمری آب رفته به جوب را بازگرداند. اوج هنر گل محمدی در بازی با گل‌گهر بود که توانست با نتیجه غیر قابل انتظار صدر جدول را برای تیمش به ارمغان بیاورد. با این اوضاع اگر پرسپولیس را تنها گزینه قهرمانی ندانیم، باید آنان جدی ترین گزینه محسوب کنیم. هرچند تغییرات نیم فصل در سایر تیم‌ها از جمله رقیبان اصلی پرسپولیس می‌تواند کفه ترازو را به نفع یا ضرر آنان تغییر داده و از طرفی فاصله امتیازات صدر با تیم‌های دوم تا چهارم جدول آنقدر نیست که قهرمانی را برای صدرنشین تضمین نماید.

استقلال و نوسانات زیاد

در مورد آبی‌پوشان پایتخت، حقیقت اینست که با خروج فرهاد مجیدی از راس هدایت استقلال، بحرانی پنهان وارد این تیم شد. مدافع عنوان قهرمانی که به خوبی می‌دانست برای دفاع از عنوانش کار سختی را در پیش روی دارد و باید مجهزتر از فصل قبل، لیگ بیست ودوم را شروع کند با از دست دادن زمان طلایی فصل نقل و انتقالات، با مردی  برای  هدایت تیم به توافق رسید که از خصوصیات او هیجان، اعتراض و جنب و جوش بیش از حد است. ساپینتو با قول چهار قهرمانی جو فوتبال ایران را برای خود سنگین کرده و با باخت به سپاهان در همان هفته نخست، راه انتقادات درست و نادرست را بر خود باز کرد. با این حال استقلال با نوسان زیاد در نیم فصل اول ظاهر شد و گاهی آنقدر بی‌برنامه نشان می‌داد که هواداران این تیم ترجیح می‌دادند بازی تیم محبوب را نبینند. آبی پوشان که نیم فصل نخست بیست و دومین دوره لیگ برتر را با دو باخت مشابه در اول و انتهای فصل به پایان رساندند، برخلاف ادعای سرمربی که گفته است از ناحیه داوران ضربه خورده و شش امتیاز این تیم به علت قضاوت نادرست آنان از این تیم گرفته شده است، به هیچ عنوان به لحاظ تاکتیک در قواره مدافع عنوان قهرمانی ظاهر نشدند و تنها نکته مثبت آنان در طول نیم فصل نظم و دیسیپلینی بود که نسبت به فصل گذشته داشتند. شاگردان ساپینتو که به دلایل گوناگون موفق نشدند در یک ترکیب ثابت  به میدان بروند در ایجاد موقعیت ناکام بوده و از طرفی فرصت سوزی را باید خصیصه بارز استقلال در نیم فصل نخست بدانیم. موردی که در مسابقه جام حذفی این تیم برابر تراکتور نیز در نیمه اول این بازی مشاهده شد. آبی پوشان اگر مشتاق قهرمانی مجدد هستند ابتدا باید پنجره بسته خود را با پرداخت بدهی‌ها بازکرده و سپس با جذب بازیکنان مورد نظر سرمربی نقاط ضعف خود را برای شروع نیم فصل دوم برطرف کنند. فقدان بازیساز دراین تیم که ” مبتلا به” اکثر تیم های ایرانی است، نیاز اول آبی پوشان برای بازگشت به جمع مدعیان خواهد بود.

سپاهان با چهره‌ای متفاوت

وقتی سپاهان در هفته نخست استقلال را شکست داد، کارشناسان این تیم را مدعی اول قهرمانی قلمداد کردند. مربی نام آشنا این تیم با داشتن بازیکنانی چون شهریار مقانلو،  رامین رضائیان و امید نورافکن چاره‌ای جز بازی روان و رو به جلو نداشت و با حضور دو گلر آماده به خصوص پیام نیازمند شرایط این تیم بهتر از فصول قبل شده بود. اما آنچه از یاران ژوزه مورایس پرتغالی در پایان نیم فصل باقی ماند رتبه دوم جدول بود که با توجه به بازی عقب افتاده گل‌گهر ممکن است به رتبه سوم تنزل پیدا کند. با این حال سپاهان بهترین خط حمله لیگ در نیم فصل را به خود اختصاص داده و فاصله پنج امتیازی این تیم با صدر جدول حاصل تساوی‌ها و باخت‌های غیرمنتظره طلایی پوشان مقابل تیم‌های مدعی و بالای جدول بوده و این موضوع نشان از این موضوع دارد که سپاهان و سرمربی این تیم هنوز به بلوغ تاکتیکی نرسیده‌اند و این نقصیه ممکن آنان را همچون فصول گذشته از قهرمانی دور نماید.

گل‌گهر در قواره قهرمان

گل‌گهر در بهترین حالت ممکن نیم فصل را با رتبه دوم جدول به پایان خواهد رساند. بازی هفته سیزدهم این تیم با آلومینیوم اراک روز بیست و ششم دی ماه برگزار خواهد شد تا جدول لیگ کامل شود. با این حال تیم‌های امیرقلعه نویی همیشه چهره مدعی قهرمانی داشته و چنانچه نماینده سیرجان تجربه کافی را در لیگ بدست آورد با توجه به وضعیت مناسب این باشگاه در پرداختن به مسایل باشگاه‌داری، می‌توان امیدوار بود که گل‌گهر در فصل جاری رتبه حایز اهمیتی را بدست آورد. گل‌گهر که همچون سپاهان در خط حمله موفق‌تر از دیگر تیم‌ها عمل کرده است،  اگر بازی عقب افتاده خود را با پیروزی پشت سربگذارد، با بیشترین برد در کنار پرسپولیس قرار خواهد گرفت. بررسی عملکرد نماینده سیرجان با توجه به نیم فصل باقی مانده، این تیم را در قواره تیمی مدعی نشان داده و بعید نیست در ادامه  لیگ رقابتی تنگاتنگ برای کسب جام با قرمزپوشان داشته باشند.

فولاد و خارج انتظار

رتبه هفتم برای نماینده ایران در لیگ قهرمانان آسیا به هیچ عنوان مناسب فولاد خوزستان نیست. جواد نکونام ابتدای فصل مدعی بود که برنامه‌هایی برای فولاد خوزستان دارد و با توجه به جذب چند مهره تاثیرگذار و حفظ شاکله تیم، انتظار می‌رفت این تیم در مربع قهرمانی حضور داشته باشد. تیم نکونام هم در فاز حمله و هم دفاع موفقیتی بدست نیاورده و دریافت سیزده گل در نیم فصل بیانگر مشکلات این تیم در نقطه‌ای است که سرمربی این تیم در آن تخصص داشته و همچنین بازیکنانی چون آغاسی را در اختیار دارد. فولاد خوزستان درحالی نیم فصل دوم را شروع خواهد کرد که  باید در لیگ قهرمانان آسیا حضور داشته و اگر نکونام مایل است در مسیر موفقیت قرار بگیرد باید تمرکز بیشتری روی تیمش داشته و البته طرح موضوعاتی چون هدایت تیم ملی و یا باشگاهی به جز فولاد، موضوعی است که نکونام و فولاد را به حواشی مخرب برده است.

مدعیان سهمیه

هرچند با فرمت جدید “ای اف سی” تکلیف سهمیه بندی کشورها در مسابقات باشگاهی قاره به طور دقیق مشخص و معین نیست و این ابهام با توجه به عدم برگزاری لیگ قهرمانان فصل قبل  و ناتمام ماندن فصل ماقبل آن، بیشتر از گذشته شده است. با این حال اگر سهمیه ایران در سوپر لیگ آسیا را دو تیم بدانیم، احتمال حضور تیم‌های بیشتری از ایران در لیگ‌های پایین‌تر از سوپر لیگ آسیا متصور شده است و این موضوع رقابت را در جدول رده بندی لیگ برتر ایران فشرده تر از گذشته خواهد کرد. اگر به جدول لیگ در پایان نیم فصل نگاه بیاندازیم و چنانچه صرفا امتیازات بدست آمده تیم‌ها مد نظر باشد، با توجه به پانزده بازی باقیمانده، باید  ازملوان رده سیزدهم تا مس رفسنجان رده  پنجم را مدعی کسب سهمیه آسیایی بدانیم. اما واقعیت چیز دیگری است؛ به جز قهرمان لیگ که احتمالا از بین تیم‌های استقلال، پرسپولیس، سپاهان و گل‌گهر معرفی خواهد شد، سه تیم دیگر به همراه مس رفسنجان، فولاد خوزستان، تراکتور تبریز پتانسیل کسب سهمیه را داشته و البته نباید از این موضوع غافل باشیم که تراکتور انتهای نیم فصل اول خود را در حد و اندازه‌های قهرمانی نشان داده و باید برای فولاد خوزستان رتبه‌ای بالاتر از هفتمی در انتهای فصل قائل باشیم.

گزینه‌های سقوط

خوشبختانه در فصل جاری، حضور باشگاه‌هایی که به صورت آسانسوری بین لیگ یک و لیگ برتر در رفت  و آمد باشند را شاهد نیستیم. چهل و پنج امتیاز باقی مانده برای تمامی تیم‌ها، ممکن است معادلات جدول را در پایان فصل برهم بزند. اما باید گفت چهره گزینه های سقوط تا حدودی مشخص شده است: صنعت نفت آبادان و نفت مسجد سلیمان در ادامه راه باشگاه‌های منتسب به وزارت نفت، مسیر لیگ یک را درپیش گرفته و شاید در فصول آینده از فوتبال ایران محو گردند. نکته جالب چهار تیم انتهایی جدول که در واقع گزینه‌های اصلی سقوط محسوب می‌گردند، حضور تیم‌هایی است که به ظاهر باید به لحاظ توان اقتصادی و موارد مربوط به آن  شرایط مطلوب تری داشته باشند، اما برعکس اوضاعی نه چندان مطلوب داشته و اغلب با تغییرات مدیریتی و یا کادر فنی در پی معجزه می‌باشند.

نقل و انتقالات سریع

هجدهم دیماه تا سیزدهم بهمن ماه جاری پنجره نقل و انتقالات لیگ برترایران برای فعالیت نقل و انتقالاتی باشگاه‌ها باز خواهد بود. این در حالی است که تیم‌ها در فاصله دو نیم فصل جام حذفی را برگزار کرده و از طرفی هفته شانزدهم و شروع نیم فصل دوم از بیست و نهم دی ماه آغاز خواهد شد. اگر آخرین بازی تیم‌های لیگ برتری را در جام حذفی، پایان نیم فصل تلقی کنیم، زمان حقیقی نقل و انتقالات را باید یک هفته محاسبه کرده و باشگاه‌ها لازم است سریع ترین نقل و انتقالات ممکن را انجام داده وآماده حضور در نیم فصل دوم بشوند. باشگاه هایی چون استقلال تهران و گل‌گهر سیرجان در صدر جدول و صنعت نفت آبادان و ملوان بندر انزلی در انتهای جدول برای بهبود اوضاع خود به تغییرات اساسی نیازمند هستند. در این بین آبی پوشان پایتخت با توجه به بسته بودن پنجره نقل و انتقالاتشان وضعیت مبهم و سختی خواهند داشت.

معادلات نیم فصل دوم

معادلات لیگ در نیم فصل دوم ممکن است با اوج گیری یا افول چند تیم برهم بخورد. مصاف استقلال با سپاهان ممکن است یک تیم را از کورس قهرمانی دور نماید. تراکتور تبریز شاید در هفته نخست نیم فصل دوم با گذشتن از سد گل‌گهر به جمع مدعیان اضافه شود. فولاد خوزستان اگر اسیر بازی مرگ و زندگی صنعت و نفت آبادان گردد، باید با قهرمانی خداحافظی کرده و برای کسب سهمیه بدنبال شانس و اقبال بگردد. اما پرسپولیس در هفته نخست در آزادی کا رسختی برای گذشتن از ذوب آهن نداشته، هر چند ذوب آهن برای اضافه شدن به جمع مدعیان کسب سهمیه در اندیشه بُرد قرمزپوشان خواهد بود. با این تفاسیر و با ذکر این نکته که معمولا تیم‌هایی چون استقلال، پرسپولیس و سپاهان شانس بالایی برای قهرمانی دارند، باید گفت: فشردگی امتیازات در جدول رده بندی، معادلات آن را بیشتر از گذشته پیچیده و غیر قابل پیشبینی کرده است.

بازنگری در عملکرد داوران

چند فصلی هست که وضعیت داوری در ایران در حد نام و اعتبار فوتبال کشور نیست. بعد از بازنشستگی نسل طلایی داوری در ایران به ندرت جانشینان مناسبی برای آنان پرورش یافته است. در حقیقت با رفتن علیرضا فغانی حلقه اتصال این دو نسل نیز از بین رفته و این موضوع لزوم بازنگری در عملکرد داوران و پرداختن به پیش نیازهای آنان را ضروری کرده است. با این حال باید به چهره‌های چون کوپال ناظمی، امیر عرب براقی، سید وحید کاظمی و حسن اکرمی اشاره کرد که توانایی بالایی در امر داوری داشته و پتانسلی ویژه‌ای برای قضاوت در بازی‌های بین المللی را دارند.

امیدوار به حضور دوباره هواداران

مسایلی دست بدست هم داد تا به جز چند هفته ابتدایی لیگ، شاهد عدم حضور هواداران در استادیوم‌ها باشیم. تازه با ورود بانوان به ورزشگاه‌ها، قدم اول به سوی اخلاق مداری در بین هواداران فوتبال برداشته شده و بازی‌های لیگ شکل و شمایل ویژه‌ای به خود گرفته بود. با این حال بعد از جام جهانی قطر که با حضور هواداران بی‌شمار چهره زیبایی به فوتبال داده بود، بازی‌های لیگ ایران بدون حضور تماشاگر برگزار شد تا کیفیت نه چندان بالای فوتبال ایران، تحت تاثیر این موضوع بیشتر به چشم بیاید. هواداران فوتبال ایران امیدورند با فراهم شدن شرایط سخت افزاری و نرم افزاری،  امکان حضور دوباره در ورزشگاه‌ها را پیدا کنند.

قهرمان لیگ چه تیم خواهد بود

باید قهرمان لیگ را حدس بزنیم؛ پرسپولیس اوج گرفته اولین گزینه قهرمانی است. استقلال در اما و اگرهای همیشگی امیداوار به تغییرات نیم فصل است تا از حریف سنتی خود عقب نماند. سپاهان با زیر ساخت های مناسب و مربی باتجربه خود رفته رفته در مدار خوشبختی قرار گرفته است و گل گهر امیر قلعه نویی در پی اثبات شایستگی های خود است. در حقیقت با شرایط موجود قهرمان لیگ تیمی خواهد بود که در تقابل با حریفان مستقیمش، امتیازات لازم را بدست آورده و در هفته هایی که مدعیان قهرمانی به مصاف یکدیگر خواهند رفت، با کسب امتیاز کامل فاصله امتیازات را با رقیبان بیشترنماید. با این حال هفته‌های اول تا چهارم به علاوه هفته‌های هفتم، هشتم، دهم و دوازدهم  که مدعیان اصلی قهرمانی به مصاف یکدیگر یا تیم‌های مدعی کسب سهیمه خواهند رفت، چهره قهرمان لیگ را مشخص خواهد کرد.