بلژیک: یک سال بدون دولت؛ سیاست بدون سیاستگذار

به گزارش ایسنا، روزنامه واشنگتن پست در مطلبی با اشاره به کشور بی‌دولت بلژیک که مدت‌هاست با حضور سرپرست اداره می‌شود، نوشت: «دولت ائتلافی بلژیک دسامبر گذشته سقوط کرد و احزاب سیاسی از زمان انتخابات ماه مه برای تشکیل دولت جدید تقلا می‌کنند. دفتر نخست‌وزیر در اشغال یک سرپرست است. او اختیارات اندکی دارد. قانونگذاران به کار تمایل نشان می‌دهند، اما پارلمان بلژیک قوانین جاه‌طلبانه را به تصویب نرساند. کارکنان دولت سر به زیر کارشان را انجام می‌دهند. بودجه سال گذشته خط مشی امسال است. واشنگتن مملو از نبرد استیضاح است اما در بلژیک کسی نیست که ارزش استیضاح را داشته باشد.

برخی از شهروندان بلژیک حتی متوجه کوچکترین تغییری نشده‌اند. قطارها به مسیرشان ادامه می‌دهند، درست همانند همیشه. افرادی که از تراز نامه سر رشته دارند، می‌گویند که این کشور تصمیم‌گیری‌های مهم را کنار گذاشته است و در بلندمدت لطمه می‌بیند.

کارل دووس، استاد علوم سیاسی در دانشگاه خنت گفت “اگر شما یک شهروند معمولی باشید، دیدن این مسئله که اکنون ما یک دولت موقت داریم بسیار دشوار خواهد بود. آنچه برای ما هزینه دارد مشکلاتی هستند که نمی‌توان با آن‌ها مقابله کرد زیرا ما هیچ دولتی نداریم، از جمله کسری بودجه و سیستم بازنشستگی ضعیف.”

در دموکراسی‌های پارلمانی، غیر عادی نیست که تشکیل ائتلاف‌ها بعد از انتخابات کمی زمان ببرد و در یک عصر تکه‌تکه و ضد تشکیلاتی، سرپرست‌ها موظف هستند که در همه جا ظاهر شوند. رهبران اسپانیا پس از انتخابات آوریل موفق به تشکیل ائتلاف نشدند، بنابراین مجبور بودند انتخاباتی در نوامبر برگزار کنند. اتریش از ماه ژوئن تحت کنترل رهبر موقت است. اسرائیلی‌ها با سومین انتخابات در کمتر از یک سال روبرو هستند.

اما بلژیک بسیار کند عمل می‌کند. دوره بی‌دولت کنونی هنوز به مرحله قبلی خودش که ۵۴۱ روز از ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۱ طول کشید تا دولت تشکیل شود، نزدیک هم نشده است. این وضعیت با آشفته‌بازار سیاسی بلژیک پیچیده می‌شود؛ هلندی‌ زبان‌های شمالی به راست تمایل دارند و فرانسوی‌ زبان‌های جنوب به چپ و در این میان فضای اندکی برای سازش دیده می‌شود.

خانم سوفی ویلمز، نخست‌وزیر (موقت) بلژیک هم ماه اکتبر به کندی تا این سمت رسید؛ زمانی که شارل میشل شغل جدید ریاست شورای اروپایی را پذیرفت. میشل که از ۲۰۱۴ نخست‌وزیر بلژیک شده بود، عمدتا در دسامبر گذشته قدرتش را از دست داد و این زمانی بود که یک شریک ائتلافی او پس از بحث درباره مهاجرت از ائتلاف خارج شد.

ویلمز، اولین نخست‌وزیر زن بلژیک با صدور بیانیه‌ای که جاه‌طلبی چندانی نداشت این مقام را به دست گرفت. او در توییتر نوشت “هر کاری خواهم کرد تا از ثبات و استمرار امور جاری اطمینان حاصل کنم.”

نظرسنجی اخیر شبکه آرتی‌ال (RTL) نشان داد که ۸۰ درصد بلژیکی‌ها نداشتن دولت را “شرم‌آور” دانستند. اما علائم بیرونی اندکی از نارضایتی وجود دارد. در طول دوره‌های گذشته وقتی رهبران بلژیک برای تشکیل ائتلاف تقلا می‌کردند، بلژیکی‌های ناامیدشده پرچم سیاه، طلایی و قرمز رنگ کشورشان را به نشانه اعتراض آویزان می‌کردند. این بار اما چنین شکایتی وجود ندارد.

و برخی از مردم دولت‌های موقت را دوست دارند. ستون‌نویسی در روزنامه هلندی‌ زبان مشهور “اشتاندارد” هفته گذشته خانم بریگیته بیرلاین، صدراعظم موقت اتریش را تحسین کرد و رویکرد غیر سیاسی او به شغلش را در حالی که رهبران اتریش مشغول رایزنی برای تشکیل ائتلاف هستند مورد ستایش قرار داد. این روزنامه نوشت: «بیرلاین کاری که برایش استخدام شده است، انجام می‌دهد. محبوبیت خی ورهوفستاتکه که نخست‌وزیر پیشین بلژیک بود در حقیقت بعد از اینکه سرپرست شد، افزایش یافت.»

در پارلمان بلژیک، حزب جنبش اصلاح‌طلب میانه ویلمز صرفا ۱۴ کرسی از ۶۳ کرسی را در اختیار دارد و این بدین معناست که او نمی‌تواند هیچ قانونی را تصویب کند. در دوره رکورد بی‌دولتی بلژیک، سرپرست‌ها قدرت بیشتری داشتند و زمانی که لازم بود می‌توانستند اکثریت را در پارلمان به دست آورند. رهبران موقت در سال ۲۰۱۱ متعهد شدند که ارتش بلژیک در عملیات ناتو برای براندازی معمر قذافی لیبی شرکت کند و حتی زمانی که به شدت مشغول مذاکره برای تشکیل دولت ائتلافی بودند، نیروهایشان را به جنگ می‌فرستادند.

این بار، بی‌قدرتی به معنای ناتوانی است. همه احزاب سنتگرای میانه‌رو بلژیک کرسی‌های خود را در انتخابات ماه مه از دست دادند و احزاب در حاشیه قدرت گرفتند که نشان‌دهنده ظهور جهانی تردید به سمت نخبگان سیاسی دیرینه است. نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که اگر انتخابات امروز دوباره برگزار شود، یک حزب راست افراطی هلندی زبان و یک حزب چپ افراطی فرانسوی زبان به نسبت ماه مه، به نتایج بهتری دست می‌یابند.

در حقیقت، رأی‌دهندگان تمایل دارند سیاستمداران خارجی و نه دولت‌هایی که توسط سرپرستان اداره می‌شوند، به عنوان پاسخی برای مشکل سیاست تلقی کنند. اما در سیستم‌های پارلمانی مانند بلژیک، رأی دادن به کاندیداهای احزاب غیر سنتی می‌تواند احتمال تشکیل دولت‌های موقت و ادامه وضع موجود را افزایش دهد. برخی تحلیلگران سیاسی ناامید می‌خواهند سیاستمداران بلژیک به سمت سیاسی شدن بروند.

دیو سیناردت، استاد علوم سیاسی در دانشگاه آزاد بروکسل گفت “ما یک کارزار انتخاباتی داشتیم و بسیاری از احزاب سیاسی می‌گفتند که ما مشکلات جدی و فوری زیادی داریم که باید به آن‌ها رسیدگی شود. آب و هوا، مسائل اجتماعی، فقر و افزایش نرخ اشتغال در بلژیک. هیچکدام از این موارد فعلاً قابل بررسی نیستند.”»

انتهای پیام/